De Israëliërs hebben iets nieuws. Een AI-systeem en het heet Lavender. Dat is Engels voor lavendel. Alsof de makers dachten: hoe noemen we een AI die aanwijst welke inwoners van Gaza mogen sterven? Laten we een naam kiezen met een zachte klank. Iets rustgevends. Lavendel dus. Een bloem. Een geur die je moeder op haar kussen spuit als ze niet kan slapen.
Lavender is de kroon op jarenlange massasurveillance in Gaza. Het algoritme krijgt alles gevoerd: telefoonnummers, adressen, groepsgesprekken, verplaatsingen. Vervolgens gaat het op zoek naar patronen. En dan zegt het, wijzend met het digitale vingertje: die man daar is waarschijnlijk een militant. Verder geen reden of uitleg, dus niemand weet precies waarom. Maar dat hoeft ook niet. Het systeem zegt: een score van 89 op 100. En dan volgt een bom. Of een drone. Of een raket.
De commandant van Unit 8200 (zeg maar de Israëlische NSA) is dik tevreden met de AI. Zijn menselijke analisten twijfelden te vaak, kampten met gewetensproblemen. Lavender heeft daar geen last van. In de eerste weken van de oorlog wees het systeem al 37.000 Palestijnen aan als potentieel doelwit.
Er is ook nog een tweede systeem: ‘Where’s Daddy?’. Klinkt als een handige app voor in de speeltuin (of op de Wallen), maar in werkelijkheid is het een notificatiesysteem dat real time registreert wanneer een ‘gemarkeerde persoon’ weer thuis is. Want pas dan komt de aanval. Zodat niet alleen papa sterft, maar ook zijn vrouw en kinderen. Plus de inwonende ouders en de buren. Want in Gaza is niemand onschuldig. En achterblijvers zijn alleen maar lastig.
Een van de dodelijkste aanvallen vond plaats op 29 oktober 2024, toen de Israëlische luchtmacht een bom dropte op een appartementencomplex in Beit Lahia. Wegens een “vijandelijke spotter” op het dak. Eén. Het resultaat: 132 doden, voornamelijk vrouwen en kinderen. Bewijs voor de aanwezigheid van die spotter is nooit vrijgegeven.
Sinds het begin van de oorlog zijn honderden Palestijnse families op deze manier weggevaagd. Geen overlevenden. Geen erfgenamen. Geen herinnering, behalve dan een gat in de grond en een paar tanden tussen het stof.
Wie de moeite neemt om naar al het puin in Gaza te kijken, ziet dat Netanyahu’s boodschap allang niet meer gericht is aan Hamas. Toch zegt hij: “We hadden ze een Dresden-bombardement kunnen geven, maar zo voeren wij geen oorlog.” De cijfers suggereren iets anders. Volgens de VN (UNOSAT) is circa 78 procent van alle gebouwen in Gaza zwaar beschadigd of compleet vernietigd. Dat is zelfs méér dan Dresden. Precies de vergelijking die Netanyahu zelf opriep.
Het woord ‘genocide’ valt niet voor niets zo vaak. Het einddoel is niet militair, maar demografisch. Meer dan 63.000 Palestijnen zijn inmiddels omgekomen, honderdduizenden op de vlucht. Naar tentenkampen of naar de grens met Egypte. De complete ontruiming van Gaza-Stad.
Ik moet het Netanyahu nageven: wat hij doet, is efficiënt. Effectief ook. Het is deportatie, maar dan zonder treinen.