Red de democratie, mensen! Nog zes nachtjes slapen en dan is het zover. Dan mag u zich buigen over de vraag of we een handelsverdrag moeten aangaan met Oekraïne, een land dat economisch gezien net zo klein is als de provincie Noord-Holland. Kosten van het referendum: 40 miljoen euro.
Gelukkig is er ook goed nieuws: het is helemaal niet nodig dat u zich verdiept in de materie. Jan Roos (GeenStijl) is daar heel open over. Hij heeft het handelsverdrag ook niet gelezen. Het gaat namelijk niet om de inhoud, want die boeit niemand. Het gaat om de emotie, om het gevoel. Roos heeft naar eigen zeggen namelijk niets tegen Oekraïne, maar alles tegen de EU.
Door tegen te stemmen laat u Den Haag en Brussel zien dat u het niet langer pikt. Wát u niet meer pikt, dat mag u zelf invullen. Alles volstaat, zolang het maar een reden is om tegen te stemmen. Het is de algehele onvrede die vakkundig door Roos wordt gemobiliseerd. Voelt u zich, op wat voor manier dan ook, tekort gedaan? Zeg dan néé tegen het associatieverdrag met Oekraïne.
Dus daar staat u dan straks, in het stemhokje. U krijgt de stok aangereikt om Oekraïne te slaan. Wat nu? Meppen is aanlokkelijk. Niet omdat u per se Oekraïne pijn wil doen, maar om de Haagse en Brusselse elite eens lekker te stangen. Als een puber met de kont tegen de krib. Jeetje, denkt u, met het rode potlood in de hand: Oekraïne misbruiken om mijn punt te maken, is dát nu het feest van de democratie?
Rijst de vraag: waarom wachtten Jan Roos en GeenStijl niet op een écht goede aanleiding voor een raadplegend referendum? Antwoord: de tijd drong. Eind 2014 zette eigenaar TMG (Telegraaf Media Groep) GeenStijl in de verkoop. April 2015 werd duidelijk waarom: het weblog was onrendabel.
Er moest iets gebeuren, begreep de redactie. Dus toen op 1 juli 2015 de ‘Wet raadgevend referendum’ in werking trad, was GeenStijl er als de kippen bij om het eigen bestaansrecht te bewijzen. Met behulp van de achterban werd een heus referendum afgedwongen, met “echte stembussen en echte stemhokjes” zoals de site het zelf omschrijft.
Het is puur toeval dat het referendum over Oekraïne gaat. Het was gewoon de eerste trein die voorbij kwam: op 7 juli 2015 stemde de Eerste Kamer in met het handelsverdrag tussen de EU en Oekraïne. Was de agenda van de Kamer anders geweest, hadden we nu over een heel andere kwestie gestemd. Zo simpel is het. Arm Oekraïne, verkeerde tijd, verkeerde plaats.
De waarheid? Dit referendum gaat niet over Oekraïne. Het gaat zelfs niet over Europa of de EU. Het is simpelweg één grote PR-stunt om de marktwaarde van GeenStijl op te krikken. Red de democratie? Nee, red GeenStijl. En het is ze gelukt. TMG heeft het weblog weer in de armen gesloten. Knap gedaan. Het kostte dan wel 40 miljoen euro gemeenschapsgeld, maar hé, een kniesoor die daarop let. Democratie mag wat kosten. Het is immers een feestje.
