Zieligheidsdenken. Wat een prachtig woord. Het is bedacht door Paul de Krom, de VVD-staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij houdt niet van zieligheidsdenken. Waarom niet? Omdat mensen met een arbeidshandicap niet zielig zijn. “Het gaat er niet om wat werknemers van een sociale werkplaats níét kunnen; het gaat er om wat ze wél kunnen.” Zo kan het overgrote deel van hen makkelijk terecht in het bedrijfsleven, vindt de staatssecretaris. Daarom gaat hij de capaciteit van sociale werkplaatsen terugschroeven van 100.000 naar 30.000 plekken. Grote bedrijven als PostNL, de Bijenkorf en NS zitten volgens De Krom te springen om die 70.000 arbeidsgehandicapten. Werk genoeg in dit land!
Maar wie neemt je aan? Wat moet de Bijenkorf met een doofstomme verkoper? Wat moet de NS met een blinde conducteur? Wat moet een schoonmaakbedrijf met iemand in een rolstoel? Ook daar heeft de staatssecretaris aan gedacht in zijn wetsvoorstel dat vandaag door de Tweede Kamer wordt behandeld: werkgevers betalen aan salaris enkel het bedrag dat een gehandicapte werknemer daadwerkelijk oplevert. Nu zal die doofstomme verkoper van de Bijenkorf weinig Senseo’s aan de man brengen. Hij krijgt dan een bruto salaris van twee euro per uur. Werken naar vermogen, noemt De Krom dat – dus ook betaling naar vermogen. Logisch toch?
“Hè? In Nederland kennen we toch een wettelijk minimumloon?” hoor ik u mompelen vanachter uw krantje. Welnu, niet meer voor arbeidsgehandicapten, als het aan dit kabinet ligt. Zij gaan vanaf 1 januari 2013 ver ónder het minimumloon werken. Hun minuscule salaris wordt vervolgens door de gemeente aangevuld tot bijstandsniveau. Ter vergelijking: nu verdienen mensen in de sociale werkplaats gemiddeld 120 procent van het minimumloon. Maar daar gaat volgens de staatssecretaris geen “prikkel om meer te presteren” vanuit.
Gelukkig is De Krom de kwaadste niet. Hij komt arbeidsgehandicapten graag tegemoet: na negen jaar wordt hun inkomen aangevuld tot het minimumloon. Een helder signaal volgens de staatssecretaris. Zijn voorstel is niet zozeer een bezuiniging van 1,8 miljard euro over de komende jaren. Nee, het is een hervorming. Een cultuuromslag! Het is voor gehandicapten namelijk fijn om naar vermogen mee te draaien in de echte maatschappij. Daar mag best iets tegenover staan. Bijvoorbeeld dat je voortaan mensen hebt mét recht op het minimumloon en mensen zónder recht op het minimumloon. Maar daar moeten we niet zielig over doen.
