De honderdvijftig hondjes van Pavlov

Ik vat het even samen. RTV Rijnmond zendt een item uit waarin te zien is hoe drie jongens over de toegangspoortjes op Rotterdam CS springen. Die poortjes zijn sinds vrijdag dicht. Amper vier dagen later spreekt de Tweede Kamer zich uit over de kwestie. Een ruime meerderheid, zo meldt het Algemeen Dagblad, wil alsnog hogere poortjes.

Rijst de vraag: waarom? Immers, niemand kan na een paar dagen al met zekerheid zeggen dat de huidige poortjes niet voldoen. Sterker nog: de NS meldt tevreden te zijn met de lage poortjes. Maar dat telt niet, want op televisie zagen Kamerleden drie jongens over zo’n poortje springen. En kiezers zagen dat ook! Dus wil de Kamer hogere poortjes. Exacte kosten: onbekend – maar zeer zeker tientallen miljoenen. Ter vergelijking: voor de lage poortjes (op 82 stations) was een half miljard(!) euro uitgetrokken.

Zo gaat dat in de vaderlandse politiek. Niet wat belangrijk is, krijgt de aandacht van Kamerleden – maar datgene wat publiciteit genereert. En dat mag wat kosten. Dus als een journalist drie jongens filmt die over een poortje springen, en vervolgens aan jou als Kamerlid vraagt of jij ook zo geschokt bent, wil je maar wat graag daadkrachtig overkomen. En hopla, daar gaan weer vele miljoenen aan gemeenschapsgeld down the drain.

Zo snellen Kamerleden van incident naar incident, van hype naar hype. Altijd maar weer op zoek naar exposure. Parlementariërs die in de media benadrukken hoe belangrijk hogere poortjes zijn. Alsof ze ook maar enig idee hebben, na vier dagen. Maar hé, daadkracht! Want alleen zo kom je als politicus in de krant, speel je jezelf in de kijker. Die hunkering naar aandacht, het is zo voorspelbaar, zo goedkoop, zo hijgerig, zo laag bij de grond. Het gaat al lang niet meer om de inhoud. Het gaat enkel nog over de politicus zelf.

En dan nu de grap: onze politici weten dat ook! Om die reden onderzocht de Tweede Kamer in 2007 haar eigen functioneren. Het was de parlementariërs zelf ook wel duidelijk dat ze in de praktijk weinig meer zijn dan honderdvijftig hondjes van Pavlov die bij het woord publiciteit spontaan beginnen te kwijlen. Twee jaar duurde het onderzoek dat de Kamer “parlementaire zelfreflectie” noemde. Het resultaat was een 283 pagina’s tellend rapport met als eindconclusie dat de Kamer meer haar eigen agenda moet bepalen en zich minder moet laten leiden door de waan van de dag.

Inmiddels zijn we zes jaar verder. Mei 2015: de Tweede Kamer neemt een tientallen, zo niet honderden miljoenen euro’s kostend besluit omdat RTV Rijnmond drie jongens filmde, die over een poortje sprongen.

Luuk Koelman
Luuk Koelman

Columnist (o.a. voor Nieuwe Revu), ghostwriter en schrijfcoach. Ik werk voor mensen die graag schrijven én voor mensen die liever niet schrijven.

Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief!